Başkan Donald Trump, Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) ABD ve diğer ülkelere muamelesini geliştirmesi gerektiğini vurgulayarak, aksi takdirde Washington’un örgütten ayrılacağı tehdidini yineledi.
Trump Beyaz Saray’a gazetecilere yaptığı açıklamada, ‘’Kendilerine çekidüzen vermek zorundalar. İşlerini daha düzgün yapmalılar. ABD dahil diğer ülkelere çok daha adil davranmalılar. Aksi takdirde onlarla artık işimiz olmayacak'’ diye konuştu.
Başkan Donald Trump dün de, Dünya Sağlık Örgütü Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus'a yazdığı mektupta, hem Amerika’yı Dünya Sağlık Örgütü üyeliğinden çekme tehdidinde bulunmuş hem de kişisel olarak Ghebreyesus'un bu süreçte yaptığı hataları sıralamıştı.
Trump, Dünya Sağlık Örgütü’ne, talep ettiği düzenlemeleri gerçekleştirmesi için 30 günlük süre tanıdı. Bu sürenin sonunda Amerika’nın örgüte verdiği yıllık 400 milyon doları civarındaki mali desteği 50 milyon dolara düşürme planını kalıcı hale getireceklerini ve Amerika’nın üyeliğini gözden geçireceklerini belirtti.
Trump, mektubunda art arda sıraladığı 17 maddede, Corona virüsü krizi konusunda örgütün yaptığı hataları dile getirdi. ABD Başkanı, Dünya Sağlık Örgütü’nü, Aralık ayı başında, hatta daha önce Çin’in Wuhan şehrinde bir salgının başladığına dair güvenilir tüm raporları görmezden gelmekle suçladı.
"Dünya Sağlık Örgütü salgın bilgisini siyasi nedenlerle paylaşmadı"
Trump, Tayvanlı yetkililerin Dünya Sağlık Örgütü’yle irtibata geçerek yeni virüsün insandan insana bulaştığı bilgisini paylaştıklarını, ancak örgütün siyasi nedenlerle bu kritik bilgiyi dünya kamuoyuyla paylaşmama yolunu seçtiğini ifade etti. ABD Başkanı ayrıca Uluslararası Sağlık Kuralları uyarınca Çin’in bu acil durumu 24 saat içinde bildirmesi gerektiğini, ancak 31 Aralık tarihine kadar bunu yapmadığını kaydetti.
ABD Başkanı, tüm bunların yerine Dünya Sağlık Örgütü’nün Çin'in virüsün insandan insana bulaşmadığı şeklindeki açıklamasını kabul ettiğini, uygun biçimde soruşturma yapmadığını, hatta virüsün insandan insana bulaşmadığı bilgisini ancak 14 Ocak tarihinde kamuoyuyla paylaştığını ifade etti.
Mektupta ayrıca Çin Devlet Başkanı Xi Jinping’in Dünya Sağlık Örgütü Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus’a acil durum ilan edilmemesi konusunda baskı uyguladığı ve Ghebreyesus’un da 22 Ocak tarihinde bu yönde bir basın açıklaması yaptığı hatırlatıldı. Ancak 30 Ocak’ta yapılan yeni açıklamanın bunun tam tersi olduğuna dikkat çekildi.
Trump ayrıca WHO Direktörü Ghebreyesus’u Çin’in salgınla ilgili bilgiler veren doktorları susturmasını görmezden gelmekle suçladı. ABD Başkanı, Dünya Sağlık Örgütü’nün 30 Ocak'taki açıklamanın ardından bile Çin’e yeterince baskı yapmadığını, bu nedenle örgüte ait ekibin araştırma yapabilmek için Çin’e ancak 16 Şubat’ta gidebildiğini hatırlattı.
Mektupta Dünya Sağlık Örgütü’nün suçlandığı bir başka konu da seyahat kısıtlamaları oldu. Trump, Çin’in seyahat kısıtlaması uygulaması getirilmemesi konusundadiğer ülkelere baskı yaptığını, Dünya Sağlık Örgütü Direktörü Ghebreyesus’un da yaptığı açıklamada, virüsün Çin dışındaki yayılımının en az seviyede ve yavaş olduğunu söylediğini dile getirdi.
ABD Başkanı, tüm bu yaşananlara karşın Dünya Sağlık Örgütü’nün ancak 4 binden fazla insanın hayatını kaybetmesi, 100 binden fazla kişiye virüs bulaşması ve hastalığın en az 114 ülkeye yayılmasından sonra salgını pandemi olarak ilan etmesine de tepki gösterdi.
Trump ayrıca Çin’in karantina süreci boyunca ırkçı tutumlar da sergilediğini, bazı Afrika ülkelerinin büyükelçilerinin Çin Dışişleri Bakanlığı’na yazdıkları mektuplarda, Çin’in Guangzhou ve diğer bazı şehirlerindeki vatandaşlarına tedavi konusunda ayrımcılık uygulandığını dile getirdiklerini, ancak Dünya Sağlık Örgütü Direktörü’nün bu konuyu biliyor olmasına karşın sessiz kaldığını belirtti.
“Sizden önceki direktörün yaptıklarını örnek alabilirdiniz”
ABD Başkanı Donald Trump, mektubunun son bölümünde özellikle Dünya Sağlık Örgütü Direktörü Ghebreyesus’a yönelik sert ifadeler kullandı ve eleştirilerde bulundu.
Trump, “Belki de tüm bunlardan da kötüsü hepimiz biliyoruz ki Dünya Sağlık Örgütü çok daha iyisini yapabilirdi. Birkaç yıl önce bir başka direktörün idaresindeki Dünya Sağlık Örgütü, dünyaya neler sunulabileceğini göstermişti. 2003 yılındaki SARS salgını krizi sırasında dönemin Dünya Sağlık Örgütü Direktörü Harlem Brundtland, örgütün 55 yıllık tarihinde ilk seyahat uyarısını kararlılıkla yayınladı ve başlangıç noktası Çin’in güney bölgesine seyahat kısıtlaması uyarısında bulundu. Ayrıca Brundtland, Çin’in salgının üstünü örtmek ve salgın konusunda konuşan kişileri ve medyayı sansürlemesi gibi her zamanki tavırlarını eleştirmek konusunda da hiç çekinmedi” ifadelerini kullandı ve “Eğer siz de Dr. Brundtland’in izlediği yolu takip etseydiniz birçok kişinin hayatı kurtulabilirdi” dedi.
ABD Başkanı Donald Trump, mektubun son paragrafında da “Sizin ve örgütünüzün defalarca tekrarladığı yanlış adımların dünyaya maliyeti son derece büyük oldu. Dünya Sağlık Örgütü’nün yoluna devam edebilmesinin tek yolu, Çin’den bağımsız hareket edebildiğini kanıtlamasıdır. Yönetimim, sizinle örgütte nasıl reform yapılması gerektiği konusunu görüşmeye başladı. Ancak süratle adım atılması gerekiyor. Boşa harcayacak zamanımız yok. Dolayısıyla ABD Başkanı olarak benim görevim, önümüzdeki 30 gün içinde Dünya Sağlık Örgütü bu önemli iyileşmeleri sağlamadığı takdirde Amerika’nın geçici olarak dondurduğu mali desteği kalıcı hale dönüştüreceği ve örgüt üyeliğini gözden geçireceğini size bildirmektir. Amerikan halkının vergilerinin mevcut haliyle Amerika’nın çıkarlarına hizmet etmeyen bir örgüte gitmesine izin veremem” dedi.
